Vergi yüzsüzlerine UTTS ve İDİS dur diyecek

Hazine ve Maliye Bakanlı­ğı Gelir İdaresi Başkan­lığı (GİB), 5 milyon lirayı aşan vergi ve ceza borcu bulunan mükelleflerin listesini yayımladı. Listede akaryakıt, petrol ve ma­dencilik, demir-çelik şirketleri öne çıktı. 1 Haziran 2023 ile 31 Ma­yıs 2024 tarihleri arasında kesin­leşen ve toplam tutarları 5 milyon TL’yi aşan tarhiyatlara ilişkin lis­tede vergi borç ve cezası bulunan 2 bin 464 mükellef ile vergi borcunu ödememiş 36 bin 806 mükellef yer aldı.

En fazla vergi borcu olan mü­kelleflerin ilk sırasında 3 milyar 23 milyon TL ile TÜRKTAB tütün, ikinci sırada 2 milyar 449,5 milyon TL ile Uluslararası Akaryakıt Da­ğıtım, üçüncü sırada 2 milyar 255 milyon TL ile ENKAD inşaat (hır­davat ve el aletleri) şirketleri yer aldı. Listede bu grupta 35 şirket ve şahsın borcunun 1 milyar TL ve üzerinde olduğu gözlendi.

Depolara TTB takılacak

Bu yıl hayata geçen İnşaat De­miri İzleme Sistemi (İDİS) ve yıl­başından itibaren hayata geçecek olan Ulusal Taşıt Tanıma Siste­mi’nin (UTTS) vergi yüzsüzleri­nin kabusu olacak.

Gelir İdaresi Başkanlığı’nın 10 yılı aşkın süredir yürüttüğü tek­nik çalışmalar sonucunda akar­yakıt sektöründe usulsüz fatura kullanımının önüne geçmek ve vergi kaybını engellemek için ge­liştirdiği, yerli ve milli bir sistem olan Ulusal Taşıt Tanıma Siste­mi’nin (UTTS) tüm altyapı ça­lışmaları tamamlandı. Kurulum ve işletme görevi takip ve izleme sistemlerinden kanunen yetkili olan Darphane ve Damga Matba­ası Genel Müdürlüğü’ne verilen sistem, 1 Ocak 2025’ten itibaren vergi mükellefleri için zorunlu olacak.

1 Temmuz 2025 tarihin­den itibaren ise trafiğe kaydola­cak bireysel araçlara da ’Taşıt Ta­nıma Birimleri’ni (TTB) taktırma zorunlu olacak. Vergi mükellefle­rinin de 2025 yılı başından itiba­ren akaryakıt harcamalarını gider gösterebilmeleri için kullandıkla­rı araçlara TTB’leri’ni bu yıl için­de taktırmaları gerekiyor.

Sistem kapsamında yüküm­lü kılınan taşıtların yakıt depo gi­rişlerine TTB takılacak. Bu saye­de taşıtın sahiplik ve plaka bilgisi kayıt altına alınacak. TTB’ler tüm araçlarda aynı tip olacak ve tüm istasyonlarda okunabilecek. UT­TS ile birlikte tüm özel TTS’lerde, bu TTB’ eri kullanma zorunluluğu başlıyor ve TTS firmaları bu TT­B’leri 6 ay içerisinde değiştirmek zorunda. Darphanenin web site­sinde yayınlanan fiyatlara göre ta­şıtlara takılacak TTB fiyatı 1.100 TL + KDV fiyatlar yurt çapında sa­bit olacak.

50 milyar liralık vergi kaybı önlenecek

Akaryakıt istasyonlarında ise pompa tabancasına takılan Taşıt Tanıma Okuyucu (TTO) cihaz, şifre çözümleme işlemlerini, Taşıt iletişim modülündeki (TİM) Güvenlikli Haberleşme Anahtarı ile yapacak. Böylece Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi (UTTS) yükümlüsü taşıtların yakıt dolum işleminde plaka bilgisi otomatik olarak Yeni Nesil Pompa Ödeme Kaydedici Cihaz Üreticisine aktarılacak, fatura ve satışa ilişkin veriler de UTTS’ye işlenecek. Her akaryakıt istasyonu en az bir pompasında TTO ve TİM bulundurmak zorunda olacak ve bir akaryakıt istasyonun mecburi yapması gereken yatırım ise 92 bin TL.

UTTS sayesinde yıllık 40 milyar dolarlık yakıt sektöründe usulsüz fatura kullanımından kaynaklanan ve her yıl tahmini 50 milyar TL’yi geçen vergi kaybının önüne geçilecek.